Als je ooit een foto van Raja Ampat hebt gezien, dan was het waarschijnlijk Piaynemo. Het beroemde uitzichtpunt met karst-eilandjes in turquoise water is een van de mooiste plekken in Raja Ampat en zelfs terug te vinden op het 100.000 roepiah-biljet. Maar Piaynemo is meer dan alleen dat ene uitzichtpunt. Het ligt midden tussen tientallen kleine eilandjes, ook wel de Fam Islands genoemd. Fam voelt afgelegen en onaangetast. Je vindt hier wit zand, helder water en riffen vol leven. In de buurt ligt ook Melissa’s Garden, een van de mooiste koraaltuinen van Raja Ampat waar snorkelaars en duikers zich uren kunnen vergapen aan kleurrijk koraal en scholen vis. In dit artikel lees je onze tips om Piaynemo te bezoeken en wat er te doen is op de Fam Islands.
Tips voor Fam Islands en Piaynemo viewpoint
Pam of Fam eilanden?
Op veel (online) kaarten staan de Pam Islands foutief aangeduid als ‘Fam’ en Piaynemo als ‘Penemu’ of ‘Groot Fam’. Die namen zijn ooit ontstaan doordat buitenlandse kaartenmakers die lokale namen verkeerd uitspraken of simpelweg verkeerd opschreven. Best frustrerend voor de oorspronkelijke bewoners, want de juiste namen zijn gewoon Pam en Piaynemo. Toch is ‘Fam’ inmiddels zo ingeburgerd dat vrijwel iedereen het zo noemt. Eerlijk is eerlijk: ook wij houden in onze blogs gewoon ‘Fam Islands’ aan. Niet omdat het klopt, maar omdat jullie nu eenmaal zoeken op tips voor Fam en Piaynemo. En het zou zonde zijn als je onze tips misloopt omdat je zoekt op de naam die officieel eigenlijk niet klopt.
Dagtrip maken of verblijven op Fam?
Je kunt Piaynemo en de Fam Islands prima bezoeken met een dagtrip vanuit Kri of Mansuar, maar het is ook leuk om hier een paar nachten te blijven. Vanuit Kri is het, afhankelijk van het weer, twee tot drie uur varen. Tijdens zo’n dagtrip bezoek je het uitzichtpunt bij Piaynemo en een paar snorkelspots. Je bent de hele dag onderweg en het kan best vermoeiend zijn. Een dagtrip kost ongeveer 4.000.000 IDR per boot, maar je kunt die kosten vaak delen met andere gasten van je homestay.
Verblijven op Fam eiland is ook een mooie optie. Je kunt dan Piaynemo en de omliggende snorkelplekken ’s ochtends vroeg bezoeken, voordat de dagtrips aankomen. Een enkele boot naar Fam kost ongeveer 1.800.000 IDR. Ter plekke kun je een dagtour boeken voor zo’n 1.000.000 IDR. Omdat je daarna ook nog een boot moet regelen naar een ander eiland of terug naar Waisai, is een verblijf op Fam meestal duurder dan een dagtrip vanuit Kri.
Zo deden wij het en dit zouden wij nu anders doen
Wij kozen ervoor om drie nachten te verblijven op Fam bij Raja Ampat Sunrise Homestay. De bungalows zijn nieuw, met een normale douche en toilet en je loopt zo de zee in. Elke middag zagen we dolfijnen langs zwemmen en dat was mágisch.
Toch verliep de communicatie stroef of was er eigenlijk nauwelijks communicatie. Fam ligt net wat verder van de bewoonde wereld dan andere plekken in Raja Ampat en Engels wordt hier nauwelijks gesproken. We werden niet eens begroet en of dat nou kwam door de taalbarrière, een gebrek aan gastvrijheid of simpelweg niet weten hoe om te gaan met gasten, het voelt toch een beetje ongemakkelijk. Trips regelen of bijvoorbeeld een duik plannen is daardoor lastiger dan op populairdere eilanden. Door het gebrek aan communicatie is het ons niet gelukt om te duiken en zijn we uiteindelijk een dag eerder naar Waigeo eiland gegaan om alsnog op zoek te gaan naar de zeldzame rode paradijsvogel.
Fam is wél een mooie uitvalsbasis voor Piaynemo en de omliggende snorkel- en duikplekken. Achteraf hadden we liever ergens verbleven waar Engels wordt gesproken en waar je ook kunt duiken of een huisrif hebt om zelf te snorkelen. De beste plekken om op Fam te verblijven? Or Mandira Homestay en Meos Ambower Homestay zijn betere keuzes. Daar spreken ze redelijk Engels en kun je makkelijker iets regelen.
Tip: Neem voldoende muggenspray mee want zandvliegen en muggen zijn in grote getalen aanwezig op Fam. Neem eventueel Cetirizine tabletten mee wat helpt tegen de jeuk.
Wat te doen op Fam eiland in Raja Ampat?
Je hebt maar één volle dag nodig om de mooiste plekken van Fam Islands en Piaynemo te zien. Alles ligt dicht bij elkaar, waardoor je makkelijk op één dag het uitzichtpunt van Piaynemo bezoekt en snorkelt op de mooiste plekken. Als je hier verblijft zijn twee nachten genoeg. Wil je ook duiken of gewoon een dag genieten van de rust? Plan dan een extra nacht in.
Piaynemo Viewpoint
Het hoogtepunt van Fam is Piaynemo bezoeken. Piaynemo is een langgerekt, steil kalkstenen eiland dat hoog boven het water uittorent. Aan de oostkant is een kleine steiger waar je aanlegt en vanaf daar loopt een houten trap door de jungle omhoog. Na zo’n 320 treden kom je uit bij het beroemde uitzichtpunt en dat is elke druppel zweet waard. Boven kijk je uit over tientallen groene eilandjes in een turquoise zee. Dit is een van de meest iconische uitzichten van Raja Ampat. De entreeprijs voor Piaynemo is 75.000 IDR per persoon. Per tour verschilt het of deze prijs inbegrepen is, dus vraag dat vooraf even na.
Star Lagoon Viewpoint
Na Piaynemo kun je ook nog naar het uitzichtpunt bij Star Lagoon (Telaga Bintang) wat op slechts vijf minuten varen ligt. Deze lagune dankt zijn naam aan de unieke stervorm die je alleen van bovenaf goed ziet. Na een korte klim sta je boven en kijk je uit over turquoise water met kleine eilandjes in een perfecte stervorm.
Leuk weetje: bintang betekent ‘ster’ in het Indonesisch. Dat zie je niet alleen terug in de naam van deze plek, maar ook op het etiket van het bekende Bintang-biertje. Bintang is namelijk het Indonesische zusje van Heineken.
Mooiste duik- en snorkelplekken bij de Fam Islands
De snorkelplekken hieronder hebben wij allemaal bezocht en ze zijn stuk voor stuk uniek en prachtig. Of je nu duikt of snorkelt, je blijft je verbazen. Elke plek is weer anders en er valt altijd iets nieuws te ontdekken. Het onderwaterleven hier is zó bijzonder dat je het liefst elke dag het water in springt. Zorg dat je wel je eigen snorkelset mee hebt aangezien de meeste homestays dit niet hebben liggen.
Melissa’s Garden
Melissa’s Garden is misschien wel het mooiste rif van Raja Ampat. Het ligt midden tussen kleine kalkstenen eilandjes en is vernoemd naar de dochter van de Nederlandse duiker Max Ammer, die het ontdekte. Dit ovaalvormige koraalplateau ligt midden tussen kleine kalkstenen eilandjes en is volledig bedekt met felgekleurde harde en zachte koralen. Duikers vinden dit een van de topduikspots van Raja Ampat, maar ook met snorkelen is het indrukwekkend mooi. Het rif loopt geleidelijk af en overal om je heen zwemmen vissen tussen het kleurrijke koraal. Je ziet hier vaak scholen anemoonvissen, vlindervissen en papegaaivissen. Je blijft je hier verbazen over de kleuren, de hoeveelheid leven en hoe ongerept het allemaal is.
Rufas Island
Rufas Island is van bovenaf prachtig als je een drone hebt, maar wat onder water ligt maakt deze plek echt bijzonder. De steile kalkstenen rots steekt uit het water en daaronder vind je een muur vol waaiers, zachte koralen en gigantische sponzen. Voor duikers een mooie plek om te verkennen, maar ook snorkelaars raken niet uitgekeken. Zwem langs de rotswanden en speur naar kleine vissen en zeedieren die zich verstoppen in de gaten en holen. Wij zagen zelfs een moray eel zitten.
Fam Wall
Fam Wall is een ideale plek om ontspannen te snorkelen. Onder water is het een zogenaamde “drop-off”: een bijna verticale wand die direct vanaf de kust tientallen meters de diepte in gaat. De bovenste meters zijn prachtig begroeid met kleurrijke koralen zoals grote waaierkoralen en enorme tonvormige sponzen. Omdat het koraal dicht onder het wateroppervlak groeit, kun je alles van dichtbij bewonderen. Je ziet hier veel kleine rifvissen, anemonen met clownvissen en allerlei soorten zacht koraal. Wij vonden dit een van de mooiste snorkelplekken van Raja Ampat.
Anita’s Garden
Een wat minder bekende plek is Anita’s Garden. Dit indrukwekkende rif staat vooral bekend om de grote scholen vissen, maar ook de wobbegong wordt hier vaak gespot. Deze haai komt alleen voor in Australië en Indonesië waarbij Raja Ampat de plek is waar je de meeste kans hebt om die te zien. Een goede reden om op zoek te gaan naar deze bijzonder haai.
Duiken bij Fam Islands
Goede duikscholen met duidelijke communicatie zijn er niet op Fam. Je bent aangewezen op lokale mensen waarbij, uit eigen ervaring, de communicatie niet heel soepel verloopt. Tijdens onze reis door Raja Ampat spraken we een ander stel die dezelfde ervaring had en ook om die reden niet heeft gedoken bij Fam. Als je een aantal dagen wilt duiken verblijf dan bij Or Mandira Guesthouse of Fam Homestay waar de eigenaar het duiken voor je kan regelen. Een alternatief is een dagtrip boeken bij duikscholen op eilanden zoals Batanta, Kri of Gam.
Duiken in Raja Ampat kost ongeveer 800.000 – 1.000.000 IDR per duik incl. uitrusting en datzelfde geldt in Fam. Maar let op, want het kan zijn dat de bootprijs daarbovenop komt. Ben je met meerdere mensen, dan is dat vaak geen probleem, maar met z’n twee kan dat aantikken. Op Fam krijg je minder snel een boot gevuld dan bijvoorbeeld Kri, omdat er daar meer mensen verblijven.
